Category: دسته‌بندی نشده

طرحواره آسیب پذیری چیست و برخورداری از آن چه تاثیری بر زندگی فرد می گذارد؟ طرحواره های ناسازگار اولیه طبق نظریه جفری یانگ مجموعه باورهای مرکزی، خاطرات، احساسات و عواطف بدنی هستند که منجر به تجربه پریشانی و ناامنی در انسان می شوند. این طرحواره ها در جریان رشد و به علت ارضای نادرست نیازهای هیجانی پدید می آیند. یانگ در تئوری خود 18 طرحواره ناسازگار را شناسایی کرده است که آسیب پذیری یکی از آن ها است و منجر به نگرانی مفرط فرد در مورد ضرر یا بیماری می شود. برای آشنایی بیشتر با این طرحواره تا انتهای مطلب همراه ما باشید.

طرحواره آسیب پذیری؛ آشنایی با مفهوم طرحواره های ناسازگار اولیه

طرحواره های ناسازگار اولیه مجموعه ای از باورهای مرکزی، خاطرات، احساسات و عواطف بدنی هستند که منجر به تجربه ناامنی و پریشانی در انسان می شوند. این طرحواره ها بیش از همه در نظریه اسکیماتراپی جفری یانگ مورد بحث قرار گرفتند. یانگ در تئوری خود این موضوع را مطرح کرد که همه انسان ها دارای 5 نیاز هیجانی اصلی هستند که نیاز به دلبستگی، هویت، آزادی بیان، پذیرش محدودیت و تفریح را در بر می گیرد.

 برآورده نشدن یا ارضای نادرست این نیازها در دوران کودکی در تعامل با خلق و خوی منحصر به فرد کودک منجر به شکل گیری باورها و هیجانات ناخوشایندی می شود که اغلب حول محور موضوعی خاص شکل می گیرند و طرحواره های ناسازگار اولیه نام دارند. براساس آنچه در نظریه جفری یانگ بیان شده 18 طرحواره ناسازگار وجود دارد که آسیب پذیری نیز یکی از آن ها است.

طرحواره آسیب پذیری چیست؟

طرحواره آسیب پذیری به مجموعه باورها، خاطرات و احساساتی گفته می شود که دائما به فرد گوشزد می کنند باید نسبت به آسیب ها و بیماری های احتمالی هشیار باشد و هر لحظه ممکن است در معرض خطر قرار بگیرد. این طرحواره منجر به برانگیختگی سیستم عصبی انسان می شود و اضطراب زیادی را ایجاد می کنند. این امر در دراز مدت فرد را در برابر انواع اختلالات اضطرابی آسیب چذیر می کند.

علل شکل گیری طرحواره آسیب پذیری

همان طور که گفته شد همه طرحواره های ناسازگار اولیه در پاسخ به ارضا نشدن صحیح نیازهای هیجانی پدید می آیند. در همین راستا یانگ معتقد است که طرحواره آسیب پذیری در کسانی شکل می گیرد که نیازشان به هویت، خودمختاری و استقلال به درستی برآورده نشده است.

در نتیجه افرادی که والدین به شدت مضطربی دارند که اجازه مستقل شدن را به فرزندشان نمی دهند و همواره در مورد موضوعات مختلف نگران هستند بیش از دیگران ممکن است که زمینه بروز طرحواره آسیب پذیری را در فرزند خود فراهم کنند. هم چنین افرادی که والدین سخت گیر یا بالعکس بسیار سهل گیری دارند و کسانی که از نظر زیست شناختی حساسیت بالایی به تنبیه و پیامدهای منفی نشان می دهند نیز بیش از دیگران دچار طرحواره آسیب پذیری می شوند.

طرحواره آسیب پذیری و اختلالات روانی

طرحواره آسیب پذیری با ایجاد اضطراب مزمن در زندگی افراد را در برابر انواع اختلال های اضطرابی از جمله اختلال اضطراب فراگیر و وسواس آسیب پذیر می کند. هم چنین این طرحواره در افرادی که مبتلا به خودبیمار انگاری یا هیپوکندریا هستند نیز دیده می شود. در حقیقت همه این بیماران خطرها و آسیب های پیرامون خود را بیش برآورد می کنند و در نهایت دنیا را جای بسیار ناامنی می دانند.

درمان طرحواره آسیب پذیری

برای درمان طرحواره آسیب پذیری ابتدا باید به کمک یک درمانگر از وجود آن در خود مطمئن شوید. توجه داشته باشید که آشنایی با مفهوم طرحواره ها به تنهایی برای تشخیص آن ها در خود یا دیگران کافی نیستند. در نتیجه لازم است ابتدا به یک روان شناس متخصص در حیطه اسکیماتراپی مراجعه کنید و ارزیابی های دقیقی در این باره انجام دهید. در صورتی که درمانگر طرحواره های ناسازگار خاصی را در شما مشاهده نماید به کمک تکنیک های هیجانی، شناختی و رفتاری مختلف به شما کمک می کند تا بتوانید با آن ها مقابله کنید و افکار و احساسات سالم تری را جایگزین آن ها نمایید.

سوالات متداول

– آیا ممکن است فرد در کنار طرحواره آسیب پذیری دچار طرحواره ناسازگار دیگری نیز باشد؟

بله، دراکثر موارد افراد به بیش از یک طرحواره ناسازگار دچار هستند. برای مثال بسیاری از افرادی که طرحواره آسیب پذیری را از خود نشان می دهند ممکن است دچار طرحواره وابستگی – بی کفایتی نیز باشند.

برای دریافت مشاوره در زمینه طرحواره های ناسازگار می‌توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

آیا تا به حال در مورد طرحواره خود تحول نیافته چیزی شنیده اید؟ خود تحول نیافته یا خویشتن گرفتار یکی از انواع طرحواره های ناسازگار اولیه است که طبق نظریه جفری یانگ در اثر ارضای نادرست نیاز به هویت و خودمختاری در دوران کودکی شکل می گیرد. افرادی که دارای این طرحواره هستند تمام معنای زندگی و هستی خود را در وجود فرد دیگری می بینند. طبیعتا این مسئله در عملکرد روزانه آن ها در زندگی تاثیر گذشته و اختلالات گوناگونی را ایجاد می کند. ما در ادامه این مقاله به توضیحات بیشتری در مورد طرحواره خویشتن گرفتار ارائه کرده ایم. پس تا انتهای مطلب همراه ما باشید.

طرحواره خود تحول نیافته؛ آشنایی با طرحواره های ناسازگار اولیه

قبل از اینکه با طرحواره خود تحول نیافته آشنا شوید لازم است که مفهوم طرحواره های ناسازگار اولیه را بیشتر بشناسید. طرحواره های ناسازگار اولیه مجموعه ای از باورهای مرکزی، خاطرات، عواطف و احساسات بدنی هستند که رویارویی با آن ها به تجربه نوعی ناامنی و احساس پریشانی می انجامد.

 این طرحواره ها که بیش از همه در نظریه جفری یانگ به آن ها پرداخته شده تحت تاثیر برآورده نشدن نیازهای هیجانی در دوران کودکی یا ارضای آن ها به شیوه نادرست پدید می آیند. یانگ در نظریه خود متناسب با 5 نیاز هیجانی یعنی نیاز به دلبستگی، هویت، آزادی بیان، پذیرش محدودیت و تفریح 18 طرحواره ناسازگار را شناسایی کرده است که خود تحول نیافته نیز یکی از آن ها است.

طرحواره خود تحول نیافته چیست و چه عملکردی دارد؟

خود تحول نیافته یکی از طرحواره های ناسازگار است که به علت برآورده نشدن یا ارضای نادرست نیاز به هویت و خود مختاری پدید می آید. افرادی که دارای طرحواره خود تحول نیافته یا همان خویشتن گرفتار هستند در مرز بندی با افراد  نزدیک زندگی نظیر مادر یا پدر دچار مشکل هستند.

همین مسئله باعث می شود که همه معنای زندگی خود را در حضور آن ها ببینند و یا در شرایطی که نمی توانند در کنار این افراد باشند از زندگی لذت نبرده یا دچار احساس گناه بشوند. افراد با طرحواره خود تحول نیافته اغلب از جانب دیگران به عنوان شخصیت هایی وابسته شناخته می شوند که نمی توانند روابط نزدیک خود را به خوبی مدیریت نمایند.

علل شکل گیری طرحواره خود تحول نیافته

همان طور که گفته شد بر اساس نظریه یانگ طرحواره های ناسازگار اولیه با نیازهای هیجانی در ارتباط هستند. در واقع اگر این نیازها به شیوه درستی در دوران کودکی ارضا نشوند احتمال شکل گیری طرحواره ها تا حد زیادی بالا می رود. در همین راستا یانگ معتقد است که طرحواره خود تحول نیافته به علت ارضای نادرست نیاز به هویت، خود مختاری و استقلال پدید می آید.

در واقع والدینی که به فرزندشان اجازه نمی دهند به اندازه کافی از آن ها فاصله بگیرند به طور غیر مستقیم فرصت شکل دهی یک خود منحصر به فرد را از کودک می گیرند و باعث می شوند که او از نظر عاطفی و فیزیکی به والدین خود احساس وابستگی کند. این وابستگی در نهایت می تواند به طرحواره هایی نظیر بی کفایتی و خویشتن گرفتار بیانجامد.

تفاوت طرحواره وابستگی- بی کفایتی و طرحواره خود تحول نیافته

طرحواره وابستگی – بی کفایتی و طرحواره خود تحول نیافته مفاهیمی بسیار نزدیکی به یکدیگر هستند. با این تفاوت که در طرحواره وابستگی – بی کفایتی بیش از هرچیز بحث وابستگی فیزیکی و عملی مطرح است. به این معنا که فرد بدون حضور فرد دیگر نمی تواند کارهای خود را انجام دهد.

 در مقابل افرادی که دارای طرحواره خویشتن گرفتار هستند نوعی وابستگی عاطفی شدید را در درون خود احساس می کنند. این وابستگی به این صورت است که آن ها به طور کل معنای وجودی خویش را در دیگری می بینند. این طرحواره به خصوص در افرادی که به شدت عاشق می شوند بیش از دیگران دیده می شود.

درمان طرحواره خود تحول نیافته

برای درمان طرحواره خود تحول نیافته باید در ابتدا ارزیابی دقیقی در این باره انجام دهید. در نظر داشته باشید که صرف آشنایی با مفاهیم طرحواره ها برای تشخیص وجود آن ها در خود یا دیگری کافی نیست. از همین رو لازم است که برای شناسایی طرحواره های ناسازگار به یک روانشناس متخصص در حیطه اسکیماتراپی مراجعه کنید. درمانگران پس از جلسات ارزیابی و مصاحبه بالینی به شما در مورد وجود انواع طرحواره ها و علل تداوم بخش آن ها آگاهی می دهند. هم چنین آن ها با استفاده از تکنیک های شناختی، هیجانی و رفتاری مختلف کمک می کنند تا بتوانید روند متفاوتی را در زندگی در پیش بگیرید.

سوالات متداول

-آیا خود تحول نیافته به معنای وابستگی به شخصی دیگر است؟

خویشتن تحول نیافته نوعی وابستگی عاطفی شدید است که باعث می شود فرد تمام معنای وجود خود را به فردی دیگر گره بزند و بدون او درگیر احساساتی نظیر پوچی و بی ارزشی شود.

برای دریافت مشاوره در زمینه طرحواره های ناسازگار می‌توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.